Najemca a wynajmujący – prawa i obowiązki obu stron

Rynek najmu nieruchomości w Polsce rozwija się dynamicznie, jednak nadal wzbudza wiele pytań, szczególnie wśród osób wynajmujących mieszkanie po raz pierwszy. Kim właściwie jest wynajmujący, a kim najemca? Jakie są ich prawa i obowiązki? Te podstawowe kwestie są kluczowe zarówno dla właścicieli mieszkań, jak i dla lokatorów. W tym artykule wyjaśnimy różnice między najemcą a wynajmującym, rozwiniemy ich role prawne oraz przedstawimy najważniejsze informacje dotyczące relacji między obiema stronami w trakcie trwania umowy najmu.

Kim jest wynajmujący, a kim najemca?

Wynajmujący to osoba lub podmiot, który oddaje lokal mieszkalny w użytkowanie najemcy na podstawie umowy najmu. Aby pełnić funkcję wynajmującego, należy posiadać pełne prawa własności do nieruchomości. Może to być właściciel mieszkania, który nabył je w drodze zakupu, spadku lub darowizny. Najemca natomiast to osoba korzystająca z nieruchomości na podstawie zawartej umowy. Jego obowiązkiem jest uiszczanie czynszu oraz dbanie o stan wynajmowanego mieszkania. Relacja między najemcą a wynajmującym opiera się na wzajemnym zaufaniu i przestrzeganiu zapisów prawnych, w tym ustawy o ochronie praw lokatorów.

Prawa i obowiązki najemcy

Najemca ma prawo do godnego mieszkania. Wynajmujący jest zobowiązany dostarczyć lokal w stanie odpowiadającym ustalonym warunkom użytkowania. Jeśli mieszkanie nie spełnia standardów, najemca ma prawo żądać naprawy lub poprawy warunków, a w sytuacjach skrajnych nawet wypowiedzenia umowy. W trakcie najmu lokator zarządza mieszkaniem, co oznacza, że może dokonywać niewielkich zmian czy podpisywać umowy na dodatkowe usługi, takie jak internet czy telewizja. Jednak każda większa ingerencja, jak remonty czy zmiana przeznaczenia lokalu, wymaga zgody wynajmującego. Najemca jest również zobowiązany do terminowego regulowania opłat, takich jak czynsz i media, zgodnie z zapisami umowy.

Zobacz naszą ofertę na Ubezpieczenia nieruchomości.

Najemca powinien utrzymywać mieszkanie w dobrym stanie. Oznacza to konieczność dbania o nieruchomość i bieżące usuwanie drobnych usterek wynikających z codziennego użytkowania. Na lokatorze spoczywa również obowiązek pozostawienia mieszkania w stanie niepogorszonym po zakończeniu umowy najmu. Zużycie wynikające z normalnego użytkowania, jak np. przetarcia na wykładzinie czy zużycie mebli, nie jest jednak podstawą do roszczeń ze strony wynajmującego. W przypadku ewentualnych konfliktów związanych z remontami lub naprawami warto dokładnie przeanalizować zapisy umowy.

Prawa i obowiązki wynajmującego

Wynajmujący, jako właściciel nieruchomości, ma prawo do ustanowienia kaucji jako formy zabezpieczenia przed potencjalnymi zniszczeniami. Kaucja ta nie może przekraczać 12-krotności miesięcznego czynszu, a w przypadku najmu okazjonalnego – 6-krotności. Wynajmujący ma również prawo do podniesienia czynszu, jednak zmiana stawki wymaga odpowiedniego powiadomienia najemcy i przestrzegania okresu wypowiedzenia. Jeśli najemca wprowadzi zmiany w mieszkaniu bez zgody właściciela, wynajmujący może domagać się przywrócenia stanu pierwotnego.

Obowiązki wynajmującego obejmują zapewnienie sprawności instalacji oraz urządzeń znajdujących się w mieszkaniu. Właściciel nieruchomości powinien również zadbać o stan techniczny budynku, w którym znajduje się lokal, choć w przypadku mieszkań w blokach obowiązek ten często spoczywa na wspólnocie mieszkaniowej. Wynajmujący ma obowiązek udostępnić mieszkanie w stanie umożliwiającym komfortowe użytkowanie. Co ważne, właściciel nie może wchodzić do lokalu bez zgody najemcy, chyba że dotyczy to przestrzeni wspólnych w przypadku wynajmu pokoi.

Formalności związane z umową najmu

Umowa najmu to dokument regulujący zasady korzystania z nieruchomości. Może być to zwykła umowa najmu mieszkania lub umowa najmu okazjonalnego. W przypadku tej drugiej formy wymagana jest wizyta u notariusza oraz załączenie oświadczenia najemcy o możliwości zamieszkania w innym miejscu w razie rozwiązania umowy. Wynajmujący zobowiązuje się do zgłoszenia zawarcia umowy najmu okazjonalnego do urzędu skarbowego w ciągu 14 dni od jej podpisania. W przypadku zwykłego najmu zgłoszenie nie jest obligatoryjne, ale wynajmujący powinien pamiętać o obowiązku rozliczenia podatków z tytułu przychodów z najmu.

Najważniejsze różnice między najemcą a wynajmującym

W podsumowaniu warto wyróżnić najistotniejsze różnice między najemcą a wynajmującym:

• Najemca to lokator, który korzysta z nieruchomości na podstawie umowy, opłacając czynsz i inne zobowiązania.
• Wynajmujący to właściciel mieszkania, który udostępnia lokal najemcy w zamian za korzyść materialną.
• Obie strony mają swoje prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa oraz zapisów umowy.

Zrozumienie tych różnic i dokładne zapisy w umowie najmu pozwalają uniknąć wielu potencjalnych konfliktów i zapewniają satysfakcjonującą współpracę na rynku najmu.

Zobacz również nasz wpis o Zgłoszenie najmu mieszkania do urzędu skarbowego.